Spring naar inhoud

Bestuur en organisatie

1.1 Bestuurssamenvatting

Ontmoeting

Het tweede coronajaar bracht een andere dynamiek met zich mee dan het eerste. Ging het in 2020 nog vooral om het voorkomen van leerachterstanden door onder meer inzet van online onderwijs, in het afgelopen jaar merkten we dat de leefachterstanden die corona met zich mee kan brengen misschien nog wel veel meer impact hebben. Daarom hebben we dit jaar veel aandacht besteed aan ontmoeting. We hebben alles op alles gezet om zoveel mogelijk fysiek onderwijs door te laten gaan en we hebben waar mogelijk extra ontmoetingen georganiseerd. De ontmoetingsfestivals op de vestigingen zijn daar mooie voorbeelden van. Eén van de thema’s binnen ons NPO-programma is De school als ontmoetingsplaats. Studenten en docenten bedenken gezamenlijk activiteiten om elkaar meer te ontmoeten en de school zodanig in te richten dat ontmoeting meer wordt gestimuleerd en gefaciliteerd. Medewerkers konden onder meer deelnemen aan de Blijf in Balans weken en in kleine netwerken met elkaar in gesprek gaan. 

Bijzonder dit jaar waren de positieve ontmoetingen met het Friesland College. Afgevaardigden uit alle geledingen én studenten van beide organisaties zijn met elkaar in gesprek gegaan over diverse onderwerpen. Ze kwamen tot de conclusie dat de beeldvorming soms anders is dan de werkelijkheid en dat we meer raakvlakken hebben dan we dachten. Dit heeft geleid tot een intentieovereenkomst, waarin we uitgaan van een bestuurlijke fusie per 1 januari 2023 en een instellingenfusie per 1 augustus 2023.

Lessen van de pandemie

Corona bracht de noodzaak om buiten de gebaande paden te treden en creatieve oplossingen te vinden voor ons onderwijs. Het was niet gemakkelijk, maar het bracht ons ook veel goeds. En dat goede willen we behouden. Dit is verwoord in de publicatie: ‘Lessen van de pandemie’. Positief zijn de versnellingen op het gebied van digitalisering, het lesgeven in kleinere groepen en de ruimte om meer naar eigen inzicht te examineren. We zien op enkele onderdelen dat ook de Onderwijsinspectie hier lering uit heeft getrokken. We leerden ook dat (deels) thuiswerken voordelen heeft. We willen hierin maatwerk bieden, waarmee we medewerkers tegemoet willen komen om in verschillende levensfasen het werk te combineren met opvang, gezin of zorg.

Onderzoek

Naast de lessen die we leren van de pandemie, leren we ook door onderzoek en kennisdeling. We zijn trots op de installatie van onze derde practor, Geert Hoekstra. Naast het practoraat Brede Vorming, hebben we nu ook een practoraat Visserij, Innovatie en Ondernemerschap, het eerste maritieme practoraat van Nederland. Onze practors zetten zich in voor onderzoek en innovatie. Dit heeft al veel mooie publicaties en activiteiten opgeleverd die leiden tot kwaliteitsimpulsen in ons onderwijs. Het practoraat Digitale Weerbaarheid is in november 2021 gestopt, echter de lijn van dit practoraat wordt wel voortgezet. ROC Friese Poort is niet meegegaan in de verlenging van het practoraat Verschillen Waarderen van de Federatie Christelijk MBO vanwege de overlap met het eigen practoraat Brede Vorming. Om die reden is dit practoraat niet in het bestuursverslag benoemd.

Naast onze practoraten zijn de hele praktische onderzoeken van onze Master Minds van grote waarde. Docenten doen onderzoek vanuit hun dagelijkse praktijk. Ook deze leveren een bijdrage aan de verbetering van het onderwijs.

Dialoog

Wij geven uitvoering aan de branchecode goed bestuur van de MBO-Raad, houden actief contact met Ondernemingsraad en Studentenraad en reflecteren met de Raad van Toezicht op ons eigen functioneren. We nemen onze maatschappelijke verantwoordelijkheid en stimuleren onze studenten en onze medewerkers hun eigen verantwoordelijkheid te nemen. We sturen vanuit vertrouwen en in gesprek met elkaar zoeken we - binnen regels en afspraken - de ruimte om te doen wat nodig is. We hebben nooit geschroomd om hierbij tegen de stroom in te roeien, en dat hielp ons ook dit jaar om creatieve oplossingen te zoeken voor knelpunten als gevolg van de coronamaatregelen. Hierbij bewaken we altijd de kwaliteit en zorgen we voor financiële continuïteit. Het heeft goede resultaten opgeleverd. Nagenoeg alle studenten konden hun examens tijdig afronden en de tevredenheid over communicatie en maatregelen was hoog.

Doorzetten

Corona liet ons niet los en we moesten langer volhouden dan gedacht. Het vroeg veel van onze medewerkers. Ze schakelden steeds weer om naar online-onderwijs, ze verzorgden in de meest spannende coronaweken tóch fysieke lessen voor hen die het niet konden missen, ze zochten naar oplossingen om het volwassenenonderwijs door te laten gaan, ze onderhielden extra contact met studenten die het mentaal zwaar hadden en bedachten alternatieve praktijkopdrachten in die gevallen waarin de stage stil was komen te vallen.

Het was zwaar, maar we hebben doorgezet. We hebben ons staande gehouden en dat zullen we blijven doen. Die kracht om er sámen voor te gaan, houden we heel graag vast.

We bedanken alle doorzetters voor de inzet in dit bijzondere jaar. We hebben elkaar vastgehouden en zijn – ondanks de soms noodzakelijke fysieke afstand – op onderdelen zelfs dichterbij elkaar gekomen!

College van Bestuur
Remco Meijerink
Alice Muller

1.2. Profiel ROC Friese Poort

Kernwaarden

In ons onderwijs staat de mens centraal, of het nu gaat om studenten of medewerkers, om ouders/verzorgers of werknemers uit het bedrijfsleven, jongeren of volwassenen. Wij zijn een inclusieve organisatie waar iedereen welkom is en wordt gezien. Bij ons wordt iedereen benaderd als persoon in zijn eigen context en in verbinding met de ander en zijn omgeving. De mens met al zijn talenten, die zich ontwikkelt en tot zijn recht komt in interactie met anderen. Vanuit ons christelijk gedachtegoed stimuleren we een open dialoog en oriëntatie op mens- en levensvisie. De kernwaarden betrokken en betrouwbaar zijn voor ons richtinggevend.

Manifest Christelijk onderwijs

Vanuit een open houding vormen we een waardengemeenschap die een betekenisvolle bijdrage levert aan de samenleving. In ons Manifest Christelijk Onderwijs beschrijven we hoe we werken vanuit ons christelijk gedachtegoed. We stimuleren een open dialoog en oriëntatie op mens- en levensvisie. We zijn een inclusieve organisatie, waar iedereen zich welkom voelt en waar we met elkaar in gesprek gaan over alles dat het leven waardevol maakt. Daarbij staan we nadrukkelijk open voor andere religies en culturen. Diversiteit kan ons op vele terreinen inspireren en verrijken. In ontmoeting en gesprek, maar ook in onze bedrijfsvoering, door bijvoorbeeld diversiteit aan te brengen in ons docententeam. De volgende waarden zijn verbonden aan ons manifest: Moed, Verstandigheid, Empathie, Rechtvaardigheid, Rentmeesterschap en Solidariteit.

Beloften

In ons visiedocument: ‘Wendbaar onderwijs, Waardevolle mensen’, worden de volgende vier beloften aan studenten, medewerkers, ouders/verzorgers, decanen, bedrijven, en instellingen in de regio gedaan: 

  • Wij lopen voorop bij de ontwikkelingen in het werkveld; we sluiten aan bij de ontwikkelingen in het werkveld en geven in nauwe samenwerking met het werkveld en onze studenten toekomstbestendig onderwijs vorm, waarbij leren in de praktijk en in de school nauw verweven zijn. 
  • Wij garanderen dat studenten bij ons het beste uit zichzelf kunnen halen; elke student volgt een leerroute passend bij zijn/haar talenten en drijfveren. We bieden passende begeleiding en maatwerk en hebben aandacht voor brede (persoons)vorming.  
  • Wij zijn het opleidingsinstituut waar iedereen zich een leven lang kan ontwikkelen; we stimuleren en faciliteren onze studenten en medewerkers hiertoe en onderhouden bestendig contact met onze alumni en bedrijven (voor opleidingsdoeleinden).
  • Wij verbinden ons aan de regio; we hebben een maatschappelijke verantwoordelijkheid in de regio en dragen deze uit door maatschappelijke activiteiten met lokale partijen te ontplooien. 

Organisatie

De rechtspersoon van ROC Friese Poort is de stichtingsvorm, opgericht in 1993 onder de naam Stichting voor Christelijk Beroepsonderwijs en Volwasseneneducatie Friesland/Flevoland. 

ROC Friese Poort kent sinds haar ontstaan een vestigingsstructuur; alle activiteiten worden verzorgd vanuit vestigingen in Drachten, Emmeloord/Urk, Leeuwarden/Dokkum en Sneek en aangestuurd door vestigingsdirecteuren. Dit zorgt voor een sterke regionale binding.

ROC Friese Poort is 100% aandeelhouder van ROC Friese Poort Bedrijfsopleidingen. De aandeelhouder wordt wettelijk vertegenwoordigd door het College van Bestuur van ROC Friese Poort. Binnen de besloten vennootschap is een statutair directeur benoemd, de directeur Bedrijfsopleidingen.

Wij verzorgen voor ruim 15.000 studenten (jongeren en volwassenen) beroepsonderwijs. Daarnaast verzorgen we voor ruim 2.000 studenten een breed scala aan volwassenenonderwijs op maat, variërend van onbekostigde opleidingen, cursussen, korte en intensieve trainingen tot meerjarige opleidingen, individueel of groepsgewijs. 

Ons aanbod kent een breed scala aan opleidingen, dat in het kader van macrodoelmatigheid is afgestemd met andere aanbieders in de regio. 

De zeven vestigingsdirecteuren en de directeur Bedrijfsopleidingen vormen samen met het College van Bestuur de directieraad. De bestuurlijke verantwoordelijkheid ligt bij het (tweehoofdige) College van Bestuur. Zij vormen een collegiaal bestuur en hebben een verdeling van aandachtsgebieden.  Het toezicht wordt uitgeoefend door de Raad van Toezicht. De branchecode Goed Bestuur in het mbo is vertaald in de statuten, het Reglement Raad van Toezicht en het Bestuursreglement. Binnen de vestigingen wordt gewerkt in onderwijsteams, die worden aangestuurd door opleidingsmanagers. Ten behoeve van team- en vestiging overstijgende samenwerking en aansluiting bij het werkveld, zijn er domeinen ingericht. Opleidingsmanagers binnen hetzelfde domein, maar van verschillende vestigingen, komen hierin samen. De ondersteuning aan de onderwijsteams (door stafdiensten) is deels op instellingsniveau en deels binnen de vestigingen georganiseerd.

Besturingsfilosofie

Het werken binnen ROC Friese Poort is gestoeld op onze besturingsfilosofie waarin drie uitgangspunten centraal staan: 

  • Een principe gestuurde organisatie; regels worden tot een minimum beperkt. 
  • Professionele ruimte; teams hebben de ruimte om op eigen wijze uitvoering te geven aan het beleid binnen gezamenlijk vastgestelde kaders. We zijn open en transparant naar elkaar en sturen daar waar het nodig is.
  • Samenwerking tussen lijn en staf; opdrachtgeverschap van teams; integrale samenwerking gebaseerd op wederzijds vertrouwen.

Wij kennen een cultuur van leren en ontwikkelen, van waarderen wat goed gaat en van elkaar verder brengen bij het waarmaken van onze ambities.

Dialoog

Het waarmaken van onze beloften kan alleen met de mensen om ons heen. In gesprekken met bedrijven en instellingen, gemeenten, ouders/verzorgers, (potentiële) studenten, onderwijsinstellingen en eigen medewerkers wordt het onderwijs vormgegeven en continu verbeterd. 

Het mbo staat de komende jaren voor stevige uitdagingen zoals o.a. een tekort aan vakmensen, een kortere doorlooptijd van beroepen en vergrijzing en krimp. Daarnaast neemt het begrip in de regio af voor het naast elkaar bestaan van twee verschillende ROC’s met deels hetzelfde opleidingsaanbod. De genoemde uitdagingen brengen belangrijke opgaven met zich mee zoals het in stand houden van kleinere opleidingen in de regio, investeren in onderwijsvernieuwing en flexibilisering, alsmede de versterking van de samenwerking met het werkveld in de regio. Dit vraagt om een herbezinning op de wijze waarop wij het middelbaar beroepsonderwijs in onze regio’s duurzaam willen inrichten. Samenwerken biedt meer mogelijkheden voor het behoud van een doelmatig onderwijsaanbod in de regio en investeringen in verdere professionalisering, digitalisering en een leven lang leren. 

Al jaren vindt met het Friesland College afstemming plaats over onder meer het opleidingsaanbod.

In het najaar van 2020 zijn tussen de Colleges van Bestuur verkennende gesprekken gevoerd over de wederzijdse verwachtingen ten aanzien van samenwerking. In het voorjaar van 2021 heeft een onafhankelijke vooronderzoek plaatsgevonden naar kansen voor vergaande samenwerking van onze beide ROC’s. 

Op basis van de conclusies van het vooronderzoek is in de tweede helft van 2021 een vervolgonderzoek gedaan dat zich richtte op identiteit, onderwijs en sturing. Op basis van de uitkomsten van dit vervolgonderzoek is besloten een intentieovereenkomst te tekenen, die uitgaat van een bestuurlijke fusie per 1 januari 2023 en een instellingenfusie per 1 augustus 2023. De Raden van Toezicht van beide scholen hebben dit voorgenomen besluit goedgekeurd en de Ondernemingsraden en Studentenraden konden zich eveneens vinden in het ondertekenen van de intentieovereenkomst. De intentieovereenkomst is ondertekend op 24 maart 2022. 

Verantwoording

Gesprekken met samenwerkingspartners vinden plaats binnen alle niveaus van de organisatie. In deze gesprekken wordt ook verantwoording afgelegd. Formeel vindt verantwoording plaats aan het Ministerie en de Onderwijsinspectie van het onderwijs en aan samenwerkingspartners en omgeving middels dit geïntegreerd jaardocument.

Waardering

We zijn voortdurend in gesprek over de kwaliteit van ons onderwijs en voeren onderzoeken uit om de kwaliteit scherp in beeld te brengen. We sluiten hierbij zoveel mogelijk aan bij landelijke onderzoeken onder (oud) studenten, medewerkers en bedrijven. Eigen onderzoek voeren we uit onder ouders/verzorgers en studenten passend onderwijs.

Volgend hoofdstuk: 2 Beleid en uitvoering